រដ្ឋធានីកូឡុមបូ (Colombo) ៖ ការដឹកនាំប្រទេសរបស់លោក ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាកសា (Gotabaya Rajapaksa) ប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា បានធ្វើប្រទេសនេះ វណ្ឌកនឹងបំណុលបរទេស មានទំហំទឹកប្រាក់ ៥១ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយសារតែការគ្រប់គ្រងមិនបានល្អ ប្រព្រឹត្ដអំពើពុករលួយ និង បក្ខពួកនិយម ទើបធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចត្រូវដួលរលំទាំងស្រុង ហើយមានមនុស្សជាច្រើន ចង់ដឹងបន្ថែម អំពីប្រវត្ដិ នៃការឡើងកាន់អំណាច និង ការដួលរលំរបស់គាត់។
ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AP បានចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ថា ប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា លោក ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាកសា (Gotabaya Rajapaksa) ជាសមាជិកចុងក្រោយ នៅក្នុងចំណោមសមាជិក៦នាក់ នៃគ្រួសារដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុត កាន់កាប់អំណាចតវង្សត្រកូល នៅក្នុងប្រទេសដែនកោះ នៃអាស៊ីខាងត្បូងមួយនេះ។
មន្ដ្រីកងទ័ពអាកាសស្រីលង្កា បានបញ្ជាក់ថា លោក ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាកសា (Gotabaya Rajapaksa) ប្រធានាធិបតី និង ភរិយារបស់គាត់ បានជិះយន្ដហោះយោធារបស់ប្រទេសនេះ ទៅកាន់រដ្ឋធានីម៉ាលេ (Male) ប្រទេសម៉ាឌីវ។ ការចាកចេញពីប្រទេសស្រីលង្ការបស់លោកប្រធានាធិបតី បានកើតឡើង រយៈពេល៤ថ្ងៃ ក្រោយការផ្ទុះបាតុកម្មដ៏ធំ នៅរដ្ឋធានីកូឡុមបូ ហើយក្រុមបាតុករ បានទៅឡោមព័ទ្ធវិមានជាផ្លូវការរបស់ប្រធានាធិបតី។ ស្របគ្នានេះដែរ ក្រុមបាតុករ ក៏បានទៅឡោមព័ទ្ធលំនៅឋានរបស់លោក រ៉ានីល វិកក្រែមេសិង្ហ (Ranil Wickremesinghe) នាយករដ្ឋមន្ដ្រីស្រីលង្កា ដែលទើបនឹងឡើងកាន់តំណែង បន្ដពីបងប្រុសរបស់ប្រធានាធិបតីរត់ចោលប្រទេស។ ក្រុមបាតុករ បានទាមទារឲ្យដឹកនាំទាំង២ ទាំងប្រធានាធិបតី និង នាយករដ្ឋមន្ដ្រីស្រីលង្កា ចុះចេញពីតំណែង។
ប្រជាជនស្រីលង្កា បានស្ដីបន្ទោសដល់រដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រធានាធិបតី លោក ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាកសា (Gotabaya Rajapaksa) ពីការគ្រប់គ្រងមិនបានល្អ និង មិនមានតម្លាភាព ហើយប្រព្រឹត្ដអំពើពុករលួយ។ អសមត្ថភាពរបស់មេដឹកនាំរូបនេះ បានធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិ ធ្លាក់ចូលទៅក្នុងវិបត្ដិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ នៅក្នុងប្រវត្ដិសាស្ដ្ររបស់ខ្លួន ក្រោយប្រទេសស្រីលង្កាបានទទួលឯករាជ្យ ពីចក្រភពអង់គ្លេស នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៨។
អស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍កន្លងមកហើយ គ្រួសារ Rajapaksa មានសិទ្ធិអំណាច ក្លាយជាម្ចាស់ទឹកដី គ្របដណ្ដប់លើឆាកនយោបាយ នៅក្នុងស្រុក នៅតំបន់ជនបទ នាភាគខាងត្បូងរបស់ពួកគេ មុនពេលលោក ម៉ាហ៊ីដា រ៉ាចាប៉ាកសា (Mahinda Rajapaksa) ជាប់ឆ្នោត ក្លាយជាប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៥។
ជាមួយនឹងការអំពាវនាវដល់អ្នកជាតិនិយម នៃប្រជាជនភាគច្រើន កាន់សាសនាព្រះពុទ្ធ-ស៊ីនហាឡា (Sinhalese) របស់កោះនេះ លោកប្រធានាធិបតី Mahinda Rajapaksa បានដឹកនាំប្រទេសស្រីលង្កា ឱ្យទទួលបានជ័យជម្នះយ៉ាងត្រចះត្រចង់ លើក្រុមឧទ្ទាមទមិឡ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ រហូតឈានដល់ការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏ឃោរឃៅ ដែលបានបែងចែកប្រទេស អស់រយៈពេល២៦ឆ្នាំ។ លោក Mahinda Rajapaksa និង ប្អូនប្រុសរបស់គាត់ ឈ្មោះ Gotabaya Rajapaksa ជាអតីតមន្ត្រីដ៏មានអំណាច និង ជាអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រយោធា នៅក្នុងក្រសួងការពារជាតិ បានបដិសេធនូវការចោទប្រកាន់ ពីការប្រព្រឹត្ដអំពើឃោរឃៅ នៅក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមនោះ។
លោក Mahinda Rajapaksa បាននៅបន្ដកាន់តំណែង ជាប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៥ ហើយក្រោយមកគាត់បានចាញ់ក្រុមប្រឆាំង ដែលដឹកនាំ ដោយអតីតជំនួយការរបស់គាត់។ ប៉ុន្តែក្រុមគ្រួសារនេះ បានត្រឡប់មកកាន់អំណាចឡើងវិញ នៅឆ្នាំ២០១៩ ក្រោយពេលលោក Gotabaya Rajapaksa បានឈ្នះ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី ក្រោមការសន្យាថា គាត់នឹងស្តារសន្តិសុខឡើងវិញ បន្ទាប់ពីមានការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកអត្តឃាតរបស់ភេរវករ ដែលបានសម្លាប់មនុស្ស ចំនួន២៩០នាក់។
លោក Gotabaya Rajapaksa បានប្តេជ្ញាថា នឹងនាំមកនូវជាតិនិយម ទើបធ្វើឱ្យគ្រួសាររបស់គាត់ទទួលបានប្រជាប្រិយភាព ហើយភាគច្រើន ចេញពីពុទ្ធសាសនិក។ គាត់បានសន្យា នឹងដឹកនាំប្រទេស ចេញពីការធ្លាក់ចុះ នៃសេដ្ឋកិច្ច ជាមួយនឹងស្ដារស្ថិរភាព និង ការអភិវឌ្ឍន៍។ ផ្ទុយទៅវិញ គាត់បានបង្កើតកំហុសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរជាបន្តបន្ទាប់ រហូតនាំឱ្យមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងអាក្រក់បំផុត ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ចាប់តាំងពីប្រទេសស្រីលង្កា បានទទួលឯករាជ្យ ពីចក្រភពអង់គ្លេស នៅឆ្នាំ១៩៤៨។
ការកាត់បន្ថយពន្ធ បង្ហូរមូលនិធិរបស់រដ្ឋាភិបាល
ដោយសារតែវិស័យទេសចរណ៍ បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង និង ការវណ្ឌកជាមួយនឹងកម្ចីបរទេសលើគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ធំៗដ៏ចម្រូងចម្រាស រួមទាំង កំពង់ផែ និង អាកាសយានដ្ឋាន នៅក្នុងតំបន់កំណើតរបស់លោកប្រធានាធិបតីផងដែរ ដែលចាំបាច់ត្រូវសងត្រឡប់ទៅម្ចាស់បំណុលវិញ គួបផ្សំនឹងលោក Gotabaya Rajapaksa មិនស្តាប់ទីប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច ហើយបានជំរុញតាមរយៈការកាត់បន្ថយពន្ធដ៏ធំបំផុត នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសស្រីលង្កា ទើបធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង។ សកម្មភាពនេះ មានគោលបំណង ជំរុញលើការចំណាយ ប៉ុន្តែអ្នករិះគន់បានព្រមានថា វានឹងកាត់បន្ថយហិរញ្ញវត្ថុរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ស្របពេលប្រាក់ចំណូលរបស់រដ្ឋកាន់តែថយចុះផងនោះ ក៏មានការរឹតបន្ដឹងនូវវិធានការបិទខ្ទប់ប្រទេស ទប់ស្កាត់ជំងឺរាតត្បាត និង ការហាមប្រាមមិនត្រឹមត្រូវលើជីគីមី ធ្វើឱ្យកាន់តែប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសស្រីលង្កា ដែលកំពុងផុយស្រួយបន្ថែមទៀត។ ដោយសារតែប្រទេសស្រីលង្កា អត់លុយ ទើបមិនអាចសងបំណុលបរទេសដ៏ច្រើនលើសលប់បាន។
ចំណែកកង្វះខាតស្បៀងអាហារ ហ្គាស ប្រេងឥន្ធនៈ និងថ្នាំពេទ្យ ក៏កើតឡើង ទើបបង្កឱ្យមានកំហឹង ជាសាធារណៈ ចំពោះអ្វីដែលមនុស្សជាច្រើន បានមើលឃើញថា សកម្មភាពទាំងនេះ មកពីការគ្រប់គ្រងមិនត្រឹមត្រូវ អំពើពុករលួយ និង បក្ខពួកនិយម។ ការផ្ទុះបាតុកម្មដ៏ធំនេះ បានជំរុញឲ្យប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា លោក Gotabaya Rajapaksa រត់ចោលប្រទេស និង បង្កើតនូវភាពវឹកវរពេញប្រទេសបែបនេះ៕
ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AP បានចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ថា ប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា លោក ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាកសា (Gotabaya Rajapaksa) ជាសមាជិកចុងក្រោយ នៅក្នុងចំណោមសមាជិក៦នាក់ នៃគ្រួសារដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុត កាន់កាប់អំណាចតវង្សត្រកូល នៅក្នុងប្រទេសដែនកោះ នៃអាស៊ីខាងត្បូងមួយនេះ។
មន្ដ្រីកងទ័ពអាកាសស្រីលង្កា បានបញ្ជាក់ថា លោក ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាកសា (Gotabaya Rajapaksa) ប្រធានាធិបតី និង ភរិយារបស់គាត់ បានជិះយន្ដហោះយោធារបស់ប្រទេសនេះ ទៅកាន់រដ្ឋធានីម៉ាលេ (Male) ប្រទេសម៉ាឌីវ។ ការចាកចេញពីប្រទេសស្រីលង្ការបស់លោកប្រធានាធិបតី បានកើតឡើង រយៈពេល៤ថ្ងៃ ក្រោយការផ្ទុះបាតុកម្មដ៏ធំ នៅរដ្ឋធានីកូឡុមបូ ហើយក្រុមបាតុករ បានទៅឡោមព័ទ្ធវិមានជាផ្លូវការរបស់ប្រធានាធិបតី។ ស្របគ្នានេះដែរ ក្រុមបាតុករ ក៏បានទៅឡោមព័ទ្ធលំនៅឋានរបស់លោក រ៉ានីល វិកក្រែមេសិង្ហ (Ranil Wickremesinghe) នាយករដ្ឋមន្ដ្រីស្រីលង្កា ដែលទើបនឹងឡើងកាន់តំណែង បន្ដពីបងប្រុសរបស់ប្រធានាធិបតីរត់ចោលប្រទេស។ ក្រុមបាតុករ បានទាមទារឲ្យដឹកនាំទាំង២ ទាំងប្រធានាធិបតី និង នាយករដ្ឋមន្ដ្រីស្រីលង្កា ចុះចេញពីតំណែង។
ប្រជាជនស្រីលង្កា បានស្ដីបន្ទោសដល់រដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រធានាធិបតី លោក ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាកសា (Gotabaya Rajapaksa) ពីការគ្រប់គ្រងមិនបានល្អ និង មិនមានតម្លាភាព ហើយប្រព្រឹត្ដអំពើពុករលួយ។ អសមត្ថភាពរបស់មេដឹកនាំរូបនេះ បានធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិ ធ្លាក់ចូលទៅក្នុងវិបត្ដិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ នៅក្នុងប្រវត្ដិសាស្ដ្ររបស់ខ្លួន ក្រោយប្រទេសស្រីលង្កាបានទទួលឯករាជ្យ ពីចក្រភពអង់គ្លេស នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៨។
អស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍កន្លងមកហើយ គ្រួសារ Rajapaksa មានសិទ្ធិអំណាច ក្លាយជាម្ចាស់ទឹកដី គ្របដណ្ដប់លើឆាកនយោបាយ នៅក្នុងស្រុក នៅតំបន់ជនបទ នាភាគខាងត្បូងរបស់ពួកគេ មុនពេលលោក ម៉ាហ៊ីដា រ៉ាចាប៉ាកសា (Mahinda Rajapaksa) ជាប់ឆ្នោត ក្លាយជាប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៥។
ជាមួយនឹងការអំពាវនាវដល់អ្នកជាតិនិយម នៃប្រជាជនភាគច្រើន កាន់សាសនាព្រះពុទ្ធ-ស៊ីនហាឡា (Sinhalese) របស់កោះនេះ លោកប្រធានាធិបតី Mahinda Rajapaksa បានដឹកនាំប្រទេសស្រីលង្កា ឱ្យទទួលបានជ័យជម្នះយ៉ាងត្រចះត្រចង់ លើក្រុមឧទ្ទាមទមិឡ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ រហូតឈានដល់ការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏ឃោរឃៅ ដែលបានបែងចែកប្រទេស អស់រយៈពេល២៦ឆ្នាំ។ លោក Mahinda Rajapaksa និង ប្អូនប្រុសរបស់គាត់ ឈ្មោះ Gotabaya Rajapaksa ជាអតីតមន្ត្រីដ៏មានអំណាច និង ជាអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រយោធា នៅក្នុងក្រសួងការពារជាតិ បានបដិសេធនូវការចោទប្រកាន់ ពីការប្រព្រឹត្ដអំពើឃោរឃៅ នៅក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមនោះ។
លោក Mahinda Rajapaksa បាននៅបន្ដកាន់តំណែង ជាប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៥ ហើយក្រោយមកគាត់បានចាញ់ក្រុមប្រឆាំង ដែលដឹកនាំ ដោយអតីតជំនួយការរបស់គាត់។ ប៉ុន្តែក្រុមគ្រួសារនេះ បានត្រឡប់មកកាន់អំណាចឡើងវិញ នៅឆ្នាំ២០១៩ ក្រោយពេលលោក Gotabaya Rajapaksa បានឈ្នះ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី ក្រោមការសន្យាថា គាត់នឹងស្តារសន្តិសុខឡើងវិញ បន្ទាប់ពីមានការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកអត្តឃាតរបស់ភេរវករ ដែលបានសម្លាប់មនុស្ស ចំនួន២៩០នាក់។
លោក Gotabaya Rajapaksa បានប្តេជ្ញាថា នឹងនាំមកនូវជាតិនិយម ទើបធ្វើឱ្យគ្រួសាររបស់គាត់ទទួលបានប្រជាប្រិយភាព ហើយភាគច្រើន ចេញពីពុទ្ធសាសនិក។ គាត់បានសន្យា នឹងដឹកនាំប្រទេស ចេញពីការធ្លាក់ចុះ នៃសេដ្ឋកិច្ច ជាមួយនឹងស្ដារស្ថិរភាព និង ការអភិវឌ្ឍន៍។ ផ្ទុយទៅវិញ គាត់បានបង្កើតកំហុសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរជាបន្តបន្ទាប់ រហូតនាំឱ្យមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងអាក្រក់បំផុត ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ចាប់តាំងពីប្រទេសស្រីលង្កា បានទទួលឯករាជ្យ ពីចក្រភពអង់គ្លេស នៅឆ្នាំ១៩៤៨។
ការកាត់បន្ថយពន្ធ បង្ហូរមូលនិធិរបស់រដ្ឋាភិបាល
ដោយសារតែវិស័យទេសចរណ៍ បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង និង ការវណ្ឌកជាមួយនឹងកម្ចីបរទេសលើគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ធំៗដ៏ចម្រូងចម្រាស រួមទាំង កំពង់ផែ និង អាកាសយានដ្ឋាន នៅក្នុងតំបន់កំណើតរបស់លោកប្រធានាធិបតីផងដែរ ដែលចាំបាច់ត្រូវសងត្រឡប់ទៅម្ចាស់បំណុលវិញ គួបផ្សំនឹងលោក Gotabaya Rajapaksa មិនស្តាប់ទីប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច ហើយបានជំរុញតាមរយៈការកាត់បន្ថយពន្ធដ៏ធំបំផុត នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសស្រីលង្កា ទើបធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង។ សកម្មភាពនេះ មានគោលបំណង ជំរុញលើការចំណាយ ប៉ុន្តែអ្នករិះគន់បានព្រមានថា វានឹងកាត់បន្ថយហិរញ្ញវត្ថុរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ស្របពេលប្រាក់ចំណូលរបស់រដ្ឋកាន់តែថយចុះផងនោះ ក៏មានការរឹតបន្ដឹងនូវវិធានការបិទខ្ទប់ប្រទេស ទប់ស្កាត់ជំងឺរាតត្បាត និង ការហាមប្រាមមិនត្រឹមត្រូវលើជីគីមី ធ្វើឱ្យកាន់តែប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសស្រីលង្កា ដែលកំពុងផុយស្រួយបន្ថែមទៀត។ ដោយសារតែប្រទេសស្រីលង្កា អត់លុយ ទើបមិនអាចសងបំណុលបរទេសដ៏ច្រើនលើសលប់បាន។
ចំណែកកង្វះខាតស្បៀងអាហារ ហ្គាស ប្រេងឥន្ធនៈ និងថ្នាំពេទ្យ ក៏កើតឡើង ទើបបង្កឱ្យមានកំហឹង ជាសាធារណៈ ចំពោះអ្វីដែលមនុស្សជាច្រើន បានមើលឃើញថា សកម្មភាពទាំងនេះ មកពីការគ្រប់គ្រងមិនត្រឹមត្រូវ អំពើពុករលួយ និង បក្ខពួកនិយម។ ការផ្ទុះបាតុកម្មដ៏ធំនេះ បានជំរុញឲ្យប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា លោក Gotabaya Rajapaksa រត់ចោលប្រទេស និង បង្កើតនូវភាពវឹកវរពេញប្រទេសបែបនេះ៕
