រដ្ឋធានីហ្សាការតា៖ ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក និង មេដឹកនាំចិន នឹងជួបទល់មុខគ្នាជាលើកដំបូង នៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ហើយមហាអំណាចទាំង២នេះ នឹងលើកយកបញ្ហាជាច្រើន មកពិភាក្សាគ្នា រួមមាន បញ្ហាតៃវ៉ាន់ រហូតដល់ហុងកុង, បញ្ហាពាណិជ្ជកម្ម និង ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី នៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន ចំពេលទំនាក់ទំនងការទូត រវាងក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និង ក្រុងប៉េកាំង កំពុងតែតានតឹង កាន់តែខ្លាំងឡើង។
សារព័ត៌មាន Business Standard បានចេញផ្សាយ កាលពីព្រឹក ថ្ងៃចន្ទ ទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ថា លោក ស៊ី ជិនពីង (Xi Jinping) មេដឹកនាំចិន នឹងជួបពិភាក្សាទល់មុខគ្នា ជាលើកដំបូង ជាមួយនឹងលោក ចូ បៃដិន (Joe Biden) ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក ចាប់តាំងពីគាត់ បានជាប់ឆ្នោត ក្លាយជាម្ចាស់សេតវិមាន ស្របពេលមេដឹកនាំសហរដ្ឋអាមេរិក រូបនេះ បានទទួលការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំង លើសពីការរំពឹង នៅក្នុងការបោះឆ្នោត នៅពាក់កណ្ដាលអាណត្ដិ។
មេដឹកនាំ ប្រទេសមហាអំណាចទាំង២នេះ នឹងជួបគ្នា នៅថ្ងៃចន្ទ នៅកោះបាលី ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី នៅមុនកិច្ចប្រជុំកំពូល ក្រុមប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចរីចម្រើន G-20 ដោយមានការលើកឡើងយ៉ាងសំខាន់ អំពីបញ្ហាសង្គ្រាមឈ្លានរបស់រុស្ស៊ី ទៅលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន ខណៈទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសទាំង២ ចិន និង អាមេរិក កំពុងតែធ្លាក់ចុះខ្លាំង។ ក្រៅពីនេះ ប្រទេសមហាអំណាចទាំង២នេះ ក៏នឹងត្រូវលើកយកបញ្ហាជាច្រើនទៀត មកពិភាក្សាគ្នាផងដែរ រួមមាន បញ្ហាតៃវ៉ាន់ កូរ៉េខាងជើង និង ពាណិជ្ជកម្មផងដែរ។
នៅមុនថ្ងៃ កិច្ចប្រជុំជាមួយលោក ស៊ី នោះ លោក ចូ បៃដិន ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រាប់មេដឹកនាំអាស៊ី នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ថា ទំនាក់ទំនង រវាងក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និង ក្រុងប៉េកាំង នឹងនៅតែបើកចំហ សម្រាប់ការពារជម្លោះ។ ប៉ុន្ដែទោះជាយ៉ាងណា លោកប្រធានាធិបតី បានអះអាងថា កិច្ចពិភាក្សា ត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងមានភាពតានតឹងខ្លាំង។
ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃដិន បានប្រាប់ដល់ក្រុមអ្នករាយការណ៍ព័ត៌មាន ថា លោកតែងតែមានគោលដៅពិភាក្សាគ្នា ដោយត្រង់ជាមួយនឹងសមភាគីចិន លោក ស៊ីជិនពីង ហើយវានឹងរារាំងដល់ការគណនាខុស ចំពោះចេតនារបស់ពួកគេ។
ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក បានសង្កត់ធ្ងន់ ថា «ខ្ញុំស្គាល់គាត់យ៉ាងច្បាស់ គាត់ក៏ស្គាល់ខ្ញុំ វិញដែរ។ យើងគ្រាន់តែត្រូវឈ្វេងយល់ ថា តើបន្ទាត់ក្រហមនៅទីណា? ហើយអ្វីដែលជាចំណុចសំខាន់បំផុត សម្រាប់យើងម្នាក់ៗ នឹងប្រព្រឹត្ត នៅក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំខាងមុខនេះ»។
លោក ចូ បៃដិន ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក បានទៅដល់កោះបាលី កាលពីរាត្រី ថ្ងៃអាទិត្យ ខណៈគណបក្សរបស់គាត់ នៅតែបន្ដគ្រប់គ្រងព្រឹទ្ធសភា ក្រោយពេលទទួលបានការគាំទ្រ លើសពីការរំពឹងទុក នៅក្នុងបោះឆ្នោតពាក់កណ្ដាលអាណត្ដិ។ ជាមួយគ្នានេះ លោក ស៊ី ជិនពីង ប្រធានាធិបតីចិន ក៏បានបន្ដកាន់អាណត្ដិរយៈពេល៥ឆ្នាំ លើកទី៣របស់គាត់ ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក នៅក្នុងសមាជបក្សកុម្មុយនីស្ដ កាលពីខែមុន និង ជាមេដឹកនាំចិនដ៏មានអំណាចបំផុត ចាប់តាំងពីលោក ម៉ៅ សេទុង (Mao Zedong) មក។ លោក ស៊ី ក៏នឹងទៅដល់កោះបាលី នៅថ្ងៃចន្ទ ផងដែរ។
ទំនាក់ទំនង រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និង ចិន បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយសារតែមានបញ្ហាជាច្រើន ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងហុងកុង ហើយតៃវ៉ាន់ រហូតដល់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ការអនុវត្តពាណិជ្ជកម្មដោយបង្ខិតបង្ខំ និង ការរឹតបន្តឹងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកលើបច្ចេកវិទ្យារបស់ចិន។ ចំណែកស្ថានភាពកាន់តែតានតឹងបន្ថែមទៀតនោះ បានកើតឡើង ក្រោយពេលលោកស្រី ណានស៊ី ផេឡូស៊ី (Nancy Pelosi) ប្រធានសភាដ៏មានឥទ្ធិពលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានធ្វើដំណើរទៅបំពេញទស្សនកិច្ច នៅកោះតៃវ៉ាន់ ចន្លោះពីថ្ងៃទី២-៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២។ ជាការប្រឆាំងតបនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចនោះ ក្រុងប៉េកាំង បានបញ្ជូនកងទ័ព នាវាចម្បាំង និង យន្ដហោះយោធា ទៅធ្វើសមយុទ្ធយោធា បាញ់គ្រាប់ពិត ឡោមព័ទ្ធដែនកោះគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯងតាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ រហូតបង្កើនឲ្យមានភាពតានឹង នៅតាមច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។
សេតវិមានរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក បានបញ្ជាក់ ថា នៅក្នុងជំនួប រវាងមេដឹកនាំមហាអំណាចទាំង២ នៅថ្ងៃចន្ទ នេះ ទំនងជាមិនមានសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមគ្នានោះទេ។ ប៉ុន្ដែវាអាចមានក្ដីសង្ឃឹម សម្រាប់ឈានទៅដល់ទំនាក់ទំនងប្រកបដោយស្ថិរភាពច្រើន រវាងប្រទេសមហាសេដ្ឋកិច្ចកំពូលរបស់ពិភពលោកទាំង២នេះ ។ ចិន បានបង្ហាញពីគោលបំណងរបស់ខ្លួន សម្រាប់ការចរចានេះ នឹងជាសកម្មភាពរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក លើពាណិជ្ជកម្ម និង តៃវ៉ាន់។
លោក ហ្សាវ លីជៀន (Zhao Lijian) អ្នកនាំពាក្យ ក្រសួងការបរទេសចិន បានអំពាវនាវដល់រដ្ឋបាលរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃដិន (Joe Biden) ត្រូវតែ«បញ្ឈប់ការធ្វើនយោបាយ» លើពាណិជ្ជកម្ម និង ទទួលយកការទាមទាររបស់ក្រុងប៉េកាំង ចំពោះអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន នៅលើកោះតៃវ៉ាន់។
ក្រុងប៉េកាំង ក៏ចង់ឱ្យក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដកពន្ធដែលត្រូវបានដាក់ ដោយអតីតប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) កាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០១៩ និង បន្ធូរបន្ថយការរឹតបន្តឹងលើការនាំចូលបន្ទះឈីបរបស់ចិន និង បច្ចេកវិទ្យាផ្សេងៗទៀតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ដោយឡែក ប្រធានាធិបតី លោក បៃដិន បានរក្សាទុកបញ្ហាច្រើន ដែលបានបន្សល់ទុកពីលោក ត្រាំ ហើយបានបន្ថែមការទប់ស្កាត់ លើការចូលទៅប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា ដោយសារមន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិក អះអាង ថា អាចប្រើប្រាស់ នៅក្នុងការបង្កើតអាវុធ។
ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក បៃដិន ក៏ទំនងជាជំរុញដល់ក្រុងប៉េកាំង ឲ្យឈានដល់អះអាងបន្ថែមទៀត ចំពោះសង្គ្រាមរបស់រុស្ស៊ី នៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន។ ដោយឡែក មេដឹកនាំចិន បានបដិសេធនូវការរិះគន់ជាសាធារណៈ ចំពោះសកម្មភាពសង្គ្រាមរបស់ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន នៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដោយសារក្រុងប៉េកាំង បានបដិសេធ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសំខាន់ៗរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
លោក ជេក ស៊ូលលីវ៉ាន់ (Jake Sullivan) ទីប្រឹក្សា សន្ដិសុខជាតិសហរដ្ឋអាមេរិក បានបញ្ជាក់ ថា «យើងជឿជាក់ ថា វាជាការពិតណាស់ គ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ នៅលើពិភពលោក គួរតែធ្វើការងារនេះបន្ថែមទៀត ដើម្បីយកឈ្នះលើរុស្ស៊ី ជាពិសេសប្រទេសមានទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុងមូស្គូ ដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាម និង ដកកងទ័ពទាំងអស់ ចេញពីអ៊ុយក្រែន»។
ក្រុមមន្ដ្រីសហរដ្ឋអាមេរិក បានបញ្ជាក់ ថា ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក បៃដិន ក៏នឹងជំរុញឲ្យចិន រារាំងប្រទេសកូរ៉េខាងជើង ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ក្រុងប៉េកាំង ធ្វើតេស្តមីស៊ីលបន្ដទៀត ខណៈមានការរំពឹងទុកថា ក្រុងព្យុងយ៉ាង អាចនឹងធ្វើតេស្តនុយក្លេអ៊ែរលើកទី៧របស់ខ្លួន នៅក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ៕
