រដ្ឋធានីម៉ានីល៖ ដោយសារតែក្រុងប៉េកាំង កំពុងតែបង្កើននូវសកម្មភាពយោធា នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលជាដែនទឹកមានជម្លោះ ជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួន នៅតំបន់អាស៊ាន ទើបហ្វីលីពីន ចោទប្រកាន់ចិន អំពីការធ្វើសមយុទ្ធយោធា ប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ នៅក្នុងតំបន់។
សារព័ត៌មាន Al Jazeera បានចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី១៣ ខែកុម្ភៈ ថា ហ្វីលីពិន បានចោទប្រកាន់ចិន អំពីការព្យាយាមរារាំង ដល់ឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្ររបស់ខ្លួន អំពីការផ្គត់ផ្គង់អាហារ និង សម្ភារយោធាបន្ថែមដល់កងអនុសេនាធំ ដែលត្រូវបានដាក់ពង្រាយ នៅលើកោះមានជម្លោះ នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដោយចិនបានប្រើប្រាស់ពន្លឺឡាស៊ែរកម្រិតយោធា ទៅកាន់នាវារបស់ខ្លួន ហើយអនុវត្តសមយុទ្ធ ប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់។
ឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រហ្វីលីពិន (ហៅកាត់ PCG) បានបញ្ជាក់ ថា នាវិករបស់នាវាមួយគ្រឿងរបស់ហ្វីលីពីន ប្រភេទ ម៉ាឡាប៉ាស្គូ (Malapascua) បានជួបប្រទះនឹងនាវាឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្ររបស់ចិន កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ ខណៈពួកគេស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែលជា១៨,៥គីឡូម៉ែត្រ ពីសមុទ្រ អាយូនហ្គីន ស៊ូល (Ayungin Shoal) ដែលគេស្គាល់ ថា ថូម៉ាស់ ស៊ូលទី២ (Thomas Shoal) នៅអំឡុងដំណើរនាំអាហារ និង សម្ភារទៅផ្គត់ផ្គង់ដល់កងនាវិក ដែលបានឈរជើងនៅទីនោះ។ ចំណែក កោះនោះ មានចម្ងាយ ប្រហែល១០៥គីឡូម៉ែត្រ នាភាគពាយព្យ ខេត្តផាឡាវ៉ាន់ (Palawan) ប្រទេសហ្វីលីពីន ជាកោះប៉ប្រះទឹកស្ព្រាតលី (Spratly) ដែលមានជម្លោះ។
ឆ្មាំសមុទ្រ បានបញ្ជាក់ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ នៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក កាលពីថ្ងៃចន្ទ ថា នាវារបស់ចិន បានបញ្ចេញភ្លើងឡាស៊ែរចំនួន២ដង ទៅកាន់នាវា Malapascua បណ្តាលឱ្យនាវិក នៅក្នុងនាវារបស់ខ្លួន ងងឹតភ្នែក។ នាវារបស់ចិន បានធ្វើសមយុទ្ធ ប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ ទើបនាវា Malapascua បានផ្លាស់ប្តូរទិសដៅរបស់ខ្លួន ឆ្ពោះទៅកាន់កោះឡាយ៉ាក (Lawak)។
កោះ Ayungin Shoal ជាមូលដ្ឋានរបស់កងទ័ពរបស់ហ្វីលីពិនមួយក្រុមតូច រស់នៅលើនាវាសម័យសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ហើយត្រូវគេស្គាល់ថា ជានាវា Sierra Madre ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែល បានបញ្ជាក់ទៀត ថា «ការរារាំងដោយចេតនាដល់នាវារបស់រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពិន នៅក្នុងការចែកចាយអាហារ និង ការផ្គត់ផ្គង់សម្ភារ ដល់បុគ្គលិកយោធារបស់យើង នៅលើនាវា BRP SIERRA MADRE គឺជាការមិនយកចិត្តទុកដាក់ និង ជាការរំលោភបំពានយ៉ាងច្បាស់លាស់ មកលើសិទ្ធិអធិបតេយ្យភាពរបស់ហ្វីលីពិន នៅក្នុងសមុទ្រហ្វីលីពិនខាងលិច»។
ភាពតានតឹង បានកើនឡើង នៅជុំវិញកោះ Ayungin Shoal ដែលស្ថិតក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្ដាច់មុខរបស់ហ្វីលីពិន។ ការបង្កើនឥទ្ធិពលរបស់ចិន នៅក្នុងតំបន់ បានជំរុញឲ្យហ្វីលីពិន ចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាចំហ ជាមួយជប៉ុន ដោយផ្ដោតទៅលើវិស័យការពារជាតិ ក្រោយក្រុងម៉ានីល បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀង ជាមួយនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។ តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀង រវាងក្រុងម៉ានីល និង ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន នោះ កងទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងមានសិទ្ធិប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានកងទ័ពមួយចំនួនរបស់ហ្វីលីពិន នៅក្នុងករណីចាំបាច់។
សមុទ្រចិនខាងត្បូង មានទំហំ ប្រហែល៣,៥លានគីឡូម៉ែត្រការ៉េ ហើយសម្បូរទៅដោយធនធានធម្មជាតិ ជីវៈចម្រុះ រ៉ែ និង ឧស្ម័ន…..។ ចំណែកការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ឆ្លងកាត់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ទៅកាន់ពិភពលោក មានទំហំទឹកប្រាក់ ប្រហែល៣លានលានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រុងប៉េកាំង តែងតែអះអាងដែនទឹកស្ទើរតែទាំងមូល ជាដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន ទើបបង្កឲ្យមានជម្លោះ ជាមួយនឹងប្រទេសផ្សេងៗទៀត នៅក្នុងតំបន់ រួមមាន វៀតណាម ហ្វីលីពិន ប្រ៊ុយណេ ម៉ាឡេស៊ី និង តៃវ៉ាន់៕
