រដ្ឋធានីណៃពិដោ (NAYPYIDAW)៖ ចាប់តាំងពីការចាប់ខ្លួន ក្រោយការធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធា កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ រហូតមកដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលសឹកមីយ៉ាន់ម៉ា បានសម្រេច បញ្ជូនលោកស្រី អ៊ោង សានស៊ូជី (Aung San Suu Kyi) មេដឹកនាំដ៏ល្បីល្បាញរបស់ប្រទេសអាស៊ានមួយនេះ ចេញពីពន្ធនាគារ។
សារព័ត៌មានរបស់ថៃ Bangkok Post បានចេញផ្សាយ កាលពីព្រឹក ថ្ងៃសុក្រ ទី២៨ ខែកក្កដា ថា មន្ដ្រីមួយរូប មកពីគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) របស់លោកស្រី អ៊ោង សានស៊ូជី (Aung San Suu Kyi) បានបញ្ជាក់ នៅថ្ងៃសុក្រ នេះ ថា លោកស្រី ស៊ូជី មេដឹកនាំស៊ីវិលរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា ដែលត្រូវបានពួកយោធា បណ្ដេញចេញពីអំណាច នៅក្នុងឆ្នាំ២០២១ ត្រូវបានអាជ្ញាធររបបសឹក បញ្ជូនចេញពីពន្ធនាគារ នាំទៅកាន់វិមានរដ្ឋាភិបាល។
លោកស្រី អ៊ោង សានស៊ូជី បានបង្ហាញខ្លួនតែម្ដងគត់ ចាប់តាំងពីលោកស្រី ត្រូវបានពួកយោធា ចាប់ឃុំខ្លួន ក្រោយអំពើរដ្ឋប្រហារយោធា កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ខណៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋ បានផ្សាយ អំពីសកម្មភាព នៅក្នុងបន្ទប់សវនាការ ស្ថិតក្នុងរដ្ឋធានីណៃពិដោ ដែលត្រូវបានសាងសង់ឡើង ដោយពួកយោធា។
ពាណិជ្ជកម្ម
បើតាមក្រុមមន្ដ្រីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានឲ្យដឹង ថា អំពីរដ្ឋប្រហារយោធានេះ បានរុញច្រានប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ឱ្យធ្លាក់ចូលក្នុងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ ហើយមនុស្ស ជាង១លាននាក់ បានរត់ចោលផ្ទះសម្បែង។
មន្ដ្រីមួយរូបរបស់គណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) បានប្រាប់ដល់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានរបស់បារាំង AFP ដោយសុំលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញអត្ដសញ្ញាណ ថា «លោកស្រី អ៊ោង សានស៊ូជី ត្រូវបានពួកយោធា បញ្ជូនទៅកាន់អគារដ៏ខ្ពស់មួយ កាលពីថ្ងៃចន្ទ»។
មន្ដ្រីដដែលនេះ ក៏បានអះអាង ថា លោកស្រី ស៊ូជី បានជួបជាមួយនឹងប្រធានសភាជាន់ទាបរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា គឺលោក ធី ឃុន មីយ៉ាត (Ti Khun Myat) ហើយគាត់ក៏ទំនងជានឹងជួបជាមួយលោក ដេង ស៊ីជួន (Deng Xijuan) បេសកជនពិសេសរបស់ចិន ទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ី ដែលកំពុងតែបំពេញទស្សនកិច្ច នៅក្នុងប្រទេសអាស៊ានមួយនេះ។
ប្រភពពីគណបក្សនយោបាយមួយផ្សេងទៀត បានអះអាង ថា លោកស្រី ស៊ូជី ត្រូវបានពួកយោធា បញ្ជូនទៅកាន់អគារដ៏ប្រណីតមួយ ស្ថិតក្នុងរដ្ឋធានីណៃពិដោ។
លោក ដូន ប្រាមូដវីណៃ (Don Pramudwinai) រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងការបរទេសថៃ បានបញ្ជាក់ នៅក្នុងខែកក្កដា ថា គាត់បានជួបជាមួយនឹងលោកស្រី ស៊ូជី ជាជំនួបដំបូងបង្អស់ ជាមួយនឹងប្រេសិតបរទេស ចាប់តាំងពីលោកស្រី ត្រូវបានពួកយោធា ចាប់ឃុំខ្លួន។
អ្នកនាំពាក្យ រដ្ឋាភិបាលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បានប្រាប់ដល់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP ថា កិច្ចប្រជុំនោះ បានចំណាយពេលជាង១ម៉ោង។ ប៉ុន្ដែគាត់មិនបានផ្ដល់ព័ត៌មានលម្អិត អំពីចំណុចសំខាន់អ្វីខ្លះ ត្រូវបានពិភាក្សានោះឡើយ។
លោកស្រី អ៊ោង សានស៊ូជី វ័យ៧៨ឆ្នាំ ជាម្ចាស់ពានរង្វាន់ណូបែលសន្ដិភាព ត្រូវបានរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា កាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ រយៈពេល៣៣ឆ្នាំ សម្រាប់សំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌជាច្រើន រួមមាន អំពើពុករលួយ កាន់កាប់វិទ្យុទាក់ទងដោយខុសច្បាប់ និង រំលោភលើវិធានការរឹតបន្ដឹងទប់ស្កាត់កូវីដ-១៩។ ប៉ុន្ដែបណ្ដាក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើន បានថ្កោលទោសដល់ការកាត់ក្ដី ប្រឆាំងនឹងលោកស្រី ស៊ូជី ដោយចាត់ទុក ថា វាជាវិធានការ ត្រូវបានតាក់តែងឡើង ដើម្បីបណ្ដេញមេដឹកនាំដ៏មានប្រជាប្រិយភាពបំផុតរូបនេះ ចេញពីឆាកនយោបាយ នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
នៅក្នុងអំឡុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ក្រោយពេលឃុំខ្លួន នៅក្នុងផ្ទះ អស់រយៈពេលជាង១ឆ្នាំ ស្ថិតក្នុងទីក្រុងណៃពិដោ រួចមក លោកស្រី ស៊ូជី ត្រូវបានពួកយោធា បញ្ជូនទៅកាន់ពន្ធនាគារមួយផ្សេងទៀត ស្ថិតក្នុងរដ្ឋធានីរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
ប្រភពព័ត៌មាន បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP នាពេលនោះ ថា នៅទីនោះ រដ្ឋាភិបាលយោធា បានហាមដល់បុគ្គលិកក្នុងស្រុករបស់លោកស្រី ដែលមានមនុស្សប្រហែល១០នាក់ ចូលជួបលោកស្រី ហើយបានចាត់តាំងជំនួយការផ្សេង ត្រូវបានជ្រើសរើស ដោយពួកយោធា។
បើទោះជាយ៉ាងណា រហូតមកដល់ពេលនេះ លោកស្រី ស៊ូជី នៅតែមានប្រជាប្រិយភាពយ៉ាងខ្លាំង នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា សូម្បីតែក្រោយពេលខូចមុខមាត់របស់លោកស្រី នៅលើឆាកអន្ដរជាតិ ដោយសារកិច្ចព្រមព្រៀងចែករំលែកអំណាច ជាមួយពួកឧត្តមសេនីយ៍យោធា និង ការខកខាន នៅក្នុងការនិយាយស្តី អំពីជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដែលត្រូវបានពួកយោធា ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញយ៉ាងណាក្ដី។ ប៉ុន្តែការវាយប្រយុទ្ធគ្នា ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ កំពុងតែលុបចោលនូវគោលការណ៍គ្រឹះអហិង្សារបស់លោកស្រី ហើយងាកទៅចាប់យកអាវុធ ព្យាយាមលុបបំបាត់នូវការត្រួតត្រារបស់យោធាជាអចិន្ត្រៃយ៍ លើវិស័យនយោបាយ និង សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។
ពួកយោធា បានចោទប្រកាន់ អំពីការក្លែងបន្លំអ្នកបោះឆ្នោតយ៉ាងទូលំទូលាយ នៅក្នុងការបោះឆ្នោត នាអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ទើបនាំឲ្យគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ទទួលបានជ័យជម្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដីបែបនេះ។ ការអះអាងរបស់ពួកយោធា បានក្លាយជាដើមចម នៃអំពើរដ្ឋប្រហារ ហើយបង្កឱ្យមានការតវ៉ាទ្រង់ទ្រាយធំ រហូតឈានដល់ការបង្ក្រាបយ៉ាងបង្ហូរឈាម។
គណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) របស់លោកស្រី ស៊ូជី បានឈ្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដី នៅក្នុងការបោះឆ្នោត នាខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ខណៈក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរជាតិ បានអះអាង នាពេលនោះ ថា ការបោះឆ្នោត នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ភាគច្រើន បានប្រព្រឹត្ដទៅ ដោយសារសេរីភាព និង យុត្តិធម៌។ ប៉ុន្ដែក្រោយពេលកើតមានអំពើរដ្ឋប្រហារ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ នោះមក សមាជិកជាន់ខ្ពស់របស់ NLD ជាច្រើននាក់ ត្រូវបានពួកយោធា ចាប់ដាក់គុក ឬ បញ្ជូនទៅឃុំខ្លួន នៅកន្លែងដ៏អាថ៌កំបាំង។
បើតាមក្រុមអង្គការឃ្លាំមើលក្នុងតំបន់ បានឱ្យដឹងថា មនុស្សជាង ៣ ៨០០នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ នៅក្នុងការតវ៉ា ចាប់តាំងពីក្រោយរដ្ឋប្រហារ រហូតមក៕
