កាសែត Asia Times បានសរសេរនៅថ្ងៃទី២៣ ឧសភានេះថា សមរភូមិជម្លោះជាលើកទីពីរកំពុងឡើងកម្តៅខ្លាំងនៅត្រង់តំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលរឿងនេះនឹងធ្វើឲ្យបណ្តាប្រទេសតូចៗក្នុងតំបន់ត្រូវរកខ្នងបង្អែកខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។
នៅសប្តាហ៍នេះ នាវាចម្បាំងបំពាក់ដោយគ្រាប់មីស៊ីលសហរដ្ឋអាមេរិកមួយគ្រឿង ត្រូវបានដាក់ពង្រាយទៅកាន់តំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹក Scarborough Shoal ដែលតំបន់នេះត្រូវបានកាន់កាប់ដោយចិនចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១២មក ប៉ុន្តែតំបន់នេះក៏មានការទាមទារយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់ហ្វីលីពីនផងដែរ ដោយអះអាងថា គឺជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់ខ្លួន។
ការដាក់ពង្រាយនេះ គឺជាប្រតិបត្តិការនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ដោយសេរីជាលើកទីពីរ ទៅកាន់តែកៀកទៅនឹងតំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹកនេះនៅក្នុងខែនេះ ដើម្បីប្រជែងទៅនឹងការកាន់កាប់ហួសហេតុពីសំណាក់ទីក្រុងប៉េកាំង។
វត្តមាននាវាចម្បាំងអាមេរិកនេះក៏លេចឡើងបន្ទាប់ពីកងកម្លាំងឆ្មាំសមុទ្រអាមេរិក ហ្វីលីពីនបានចាប់ផ្តើមធ្វើសមយុទ្ធកាលពីដើមខែនេះនៅជិតតំបន់ទឹករាក់បូរ៉ូស្យូលនោះ ដែលសមយុទ្ធរវាងប្រទេសទាំងពីរ គឺជាសមយុទ្ធសង្គ្រោះ និងស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងនៅក្បែរតំបនើនោះ។
ជាមួយនឹងសមយុទ្ធអ្នកទាំងពីរនេះ ក្រុមនាវាឆ្មាំសមុទ្រចិនបានឃ្លាំមើលសកម្មភាពពួកគេយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ ក្នុងចម្ងាយប្រមាណ ៥គីឡូម៉ែត្រពីទីតាំងសមយុទ្ធនោះ។ ជាមួយគ្នានេះ ទីក្រុងប៉េកាំងមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសមយុទ្ធនេះ ដោយថា សមយុទ្ធនេះគឺធ្វើឡើង ក្នុងគោលបំណងក្រសោបយកកោះដាច់ស្រយាលមកវិញ។ មនុស្សមួយចំនួនមើលឃើញថា សមយុទ្ធអាមេរិក និងហ្វីលីពីននេះ គឺជាសញ្ញាមួយនៃការដើរតួដ៏ធំរបស់កងកម្លាំងឆ្មាំសហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងតំបន់នេះ។
វត្តមានសហរដ្ឋអាមេរិកលេចឡើងជាបន្តបន្ទាប់ចាប់តាំងពីការកើនឡើងនៃសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មជាមួយចិន។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសដល់ក្រុមហ៊ុនហ្គូហ្កលមិនឲ្យសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនហួវ៉េ ដើម្បីបិទប្រព័ន្ធហ្គូហ្កលពីក្រុមហ៊ុននេះ។ មានក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនប្តេជ្ញាដើរតាមការហាមប្រាមរបស់លោកត្រាំ។
នៅឆ្នាំនេះ ចិនបានបង្កើនការដាក់ពង្រាយកងកម្លាំងយោធា និងកងកម្លាំងប៉ារ៉ាទ្វេរដងទៅកាន់តំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលបង្កជាក្តីព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងថា នឹងមានការប៉ះទង្គិចគ្នាជាមួយបណ្តាប្រទេស ដែលអះអាងទាំងនោះ ដែលសុទ្ធតែជាសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក។
ជាការឆ្លើយតប រដ្ឋបាលលោកត្រាំបានប្រកាសថា ខ្លួននឹងបង្ហាញយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីមួយដើម្បីប្រយុទ្ធមហិច្ឆតាដែនសមុទ្ររបស់ចិន នៅក្នុងកិច្ចសន្ទនា Shangri-La នាពេលខាងមុខ ដែលនឹងធ្វើឡើងពីថ្ងៃទី ៣១ឧសភា ដល់ថ្ងៃទី ២ខែមិថុនា នៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី។
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិក Patrick Shanahan គ្រោងនឹងថ្លែងសុន្ទរកថានោះក្នុងសន្និសីទ។
វាជាលើកដំបូងហើយ ដែលសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុនឥណ្ឌា និងហ្វីលីពីនបានធ្វើសមយុទ្ធរួមគ្នានៅលើផ្លូវទឹកឆ្ពោះទៅកាន់សិង្ហបុរីសម្រាប់ដំណាក់កាលពីពីរនៃកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាសាន រួមទាំងសមយុទ្ធផ្នែកសន្តិសុខលំហសមុទ្រផងដែរ។
នៅក្នុងលំហាត់សមយុទ្ធមានការចូលរួមពីក្រុងនាវាចម្បាំងមកពីបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន ឥណ្ឌា និងហ្វីលីពីនដោយមាននាវាចម្បាំង USS William P Lawrence នាវាជប៉ុន JS Izumo និង JS Marasame នាវាឥណ្ឌា INS Kolkata និង Shakti និងនាវាចម្បាំងហ្វីលីពីន BRP Andres Bonifacio។
សហរដ្ឋអាមេរិក និងហ្វីលីពីនត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងសើរើមើលឡើងវិញនូវសន្ធិសញ្ញាការពារគ្នាទៅវិញទៅមក បន្ទាប់ពីចិនបានរឹបអូសយកតំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹកស្កាបូរ៉ូស្យូល ក្រោយមានភាពតានតឹងនឹងគ្នាអស់រយៈពេលជាច្រើនខែក្នុងឆ្នាំ ២០១២។
មកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ខណៈដែលចិនកំពុងតែពង្រីកវត្តមានរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់នេះ ហ្វីលីពីនចង់ឲ្យមានការធានាកាន់តែខ្លាំងពីសំណាក់សហរដ្ឋអាមេរិក។កាលពីថ្ងៃទី១ ឧសភា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិហ្វីលីពីនលោក Delfin Lorenzana បានប្រាប់អ្នករាយការណ៍ លោកមានភាពហ្មត់ចង់ណាស់ក្នុងការការប៉ាន់ប្រមាណអំពីអត្ថប្រយោជន៍នាពេលអនាគត់នៃសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិករបស់ប្រទេសនេះ។
មន្ដ្រីមន្ទីរប៉ង់តាហ្គោនបានប្រាប់សារព័ត៌មាន USNI News ក្នុងអំឡុងពេលសន្និសីទមួយថាគោលបំណងរបស់យុទ្ធសាស្ត្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក គឺដើម្បីធានាថា ប្រទេសចិននឹងមិនដាក់ពង្រាយប្រព័ន្ធយោធាបន្ថែមទៀតទេ ហើយដកប្រព័ន្ធយោធា ដែលខ្លួនបានដាក់ពង្រាយទៅកាន់ប្រជុំកោះសិប្បនិមិត្ត ដែលត្រូវបានបង្កើតនៅក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង។
អ្នកវិភាគមើលឃើញថា ស្ថានការណ៍ដ៏តានតឹងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ដោយមានទាំងការចូលរួមពីបណ្តាប្រទេសមួយចំនួន ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក អាចនឹងផ្ទុះសង្គ្រាមនៅក្នុងតំបន់ ខណៈដែលបច្ចុប្បន្ននេះ សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងបង្កើនការល្បាតលើដែនទឹកអន្តរជាតិ ដើម្បីកុំឲ្យចិនកាន់តែវាតទីកាន់តែខ្លាំង៕
