សុខភាព៖ យល់ដឹងអំពីជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត ?
១) អ្វីទៅជាជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត (Depression)?ក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ មនុស្សយើងអាចមានអារម្មណ៍រីករាយ និងសោកសៅជាធម្មតា។ ការមានអារម្មណ៍សោកសៅមួយរយៈខ្លី ហើយបាត់ទៅវិញក្នុងរវាងពីរបីម៉ោង ទៅពីរបីថ្ងៃ មិនមែនជាជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តនោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ ពេលខ្លះអារម្មណ៍សោកសៅអាចមានកម្រិតខ្លាំង និងយូរលើសពី២សប្ដាហ៍ ហើយធ្វើឲ្យរំខានដល់ការងារ និងការប្រាស្រ័យទាក់ទងប្រចាំថ្ងៃទៀតផង។ ស្ថានភាពបែបនេះ គេហៅថាជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត។២) តើជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តជាជំងឺកម្រ ឬយ៉ាងណា?ជាមធ្យម មនុស្សម្នាក់ ក្នុងចំណោមមនុស្ស៦នាក់ មានជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តនៅពេលណាមួយ នៃជីវិតរបស់គេ (ជិត ២០%)។ តាមស្ថិតិរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ក្នុងមួយឆ្នាំៗ មានមនុស្សយ៉ាងតិចណាស់៣៥០លាននាក់ ដែលបានកើតជំងឺនេះ។ដោយឡែក សម្រាប់នៅប្រទេសកម្ពុជាយើងវិញ ការស្រាវជ្រាវ នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ក្នុងឆ្នាំ២០១២ នៅកម្ពុជា បានរកឃើញជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តក្នុងអត្រា...
តិចនិកថែសក់៣យ៉ាងការពារសក់សំពោង
១ ជ្រើសរើសសាប៊ូកក់សក់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវសាប៊ូកក់សក់ជាច្រើនមានធាតុផ្សំដែលអាចធ្វើឱ្យសក់យើងស្ងួត។ យើងគួរ ជ្រើសរើស សាប៊ូកក់សក់ដែលគ្មានជាតិស៊ុលហ្វាត មានកម្រិត pH ទាប និងមានសារធាតុ ផ្តល់ សំណើម ដូចជា glycerin, ប្រេង argan ប្រូតេអ៊ីន elastin និង ceramides ជាដើម ដើម្បីជួយបំប៉ន និងផ្តល់សំណើមដល់សក់ និងការពារសក់សំពោង។២. បន្ទន់សក់ការបន្ទន់សក់អាចជួយឱ្យសក់យើងមានសំណើម និងថែរក្សាសក់បន្ទាប់ពីកក់សក់រួច ព្រោះសូម្បីតែសាប៊ូកក់សក់ដែលមានសារធាតុផ្តល់សំណើមខ្លាំងក៏ធ្វើសក់យើងបាត់បង់សំណើមតិចតួចដែរ។៣. ប្រើប្រេងដូងលាបសក់ប្រេងដូង ផ្តល់ ប្រយោជន៍ ច្រើនដល់សក់ ជាពិសេស នៅពេល សក់សំពោង ។...
អង្គការសុខភាពពិភពលោកប្រកាសអាសន្នកំរិតខ្ពស់អំពីជំងឺអុតស្វា
អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានទាញសញ្ញាអាសន្នខ្ពស់បំផុតរបស់ខ្លួន ប្រឈមនឹងគ្រោះហានិភ័យបង្កឡើងដោយជំងឺអុតស្វា។ អគ្គនាយកអង្គការសុខភាពពិភពលោក លោកតេដ្រូស អាដាណុម ហ្កេប្រេយេស៊ូស បានប្រកាសនៅថ្ងៃសៅរ៍ទី២៣កក្កដា ២០២២ ចាត់ទុក ជំងឺអុតស្វា ជាគ្រោះអាសន្នពិភពលោកដែលគំរាមកំហែងសុខភាពសាធារណៈយ៉ាងខ្លាំងក្លាពិសេសនៅតំបន់អឺរ៉ុប។លោក តេដ្រូស អគ្គនាយកអង្គការសុខភាពពិភពលោក ក្នុងសន្និសីទកាសែត តាមប្រព័ន្ធវីដេអូពីទីក្រុងហ្សឺណែវ បានមានប្រសាសន៍ថា ជំងឺអុតស្វាមានសន្ទុះនៃការរីករាលដាលចម្លងខ្លាំង និងមានហានិភ័យនិងការគំរាមកំហែងពិភពលោក មានកំរិតមធ្យមទេ លើកលែងតែទ្វីបអឺរ៉ុបមួយចេញដែលមានកំរិតហានិភ័យអុតស្វាឡើងខ្ពស់ខ្លាំង ទើបលោកសម្រេចចិត្តប្រកាសអាសន្នសុខភាពកំរិតអន្តរជាតិ (Global Health Emergency)។ការប្រកាសចាត់ទុកជំងឺមួយជាអាសន្នសុខាភិបាលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសាធារណៈកំរិតអន្តរជាតិ ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅពេលមានស្ថានភាពធ្លាក់ធ្ងន់ធ្ងរខុសប្រក្រតី ឬលើសពីការរំពឹងទុក។ សម្រាប់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ស្ថានភាពជំងឺនេះ ជាហេតុការណ៍ចម្លែក ហើយការរីករាលដាលនៃជំងឺជាតំណាងហានិភ័យសុខភាពសាធារណៈសម្រាប់ប្រទេសផ្សេងទៀត និងដែលអាចតម្រូវជាចាំបាច់ឱ្យមានសកម្មភាពសម្របសម្រួលអន្តរជាតិ។ នេះជាលើកទី៧ហើយ ដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានប្រកាសអាសន្នសុខាភិបាលកំរិតខ្ពស់បំផុតដូច្នេះ។សូមបញ្ជាក់ថា អុតស្វាមិនស្ថិតនៅក្នុងចង្កោមក្រុមជំងឺផ្លូវភេទមែន...
ឧស្សាហ៍ភ្លេចភ្លាំង ការចងចាំមិនសូវល្អ តើគួរធ្វើដូចម្តេច?
យើងតែងតែនិយាយផ្តោតតែលើមនុស្សចាស់ ចំពោះការការភ្លេចភ្លាំងច្រើន។ ការពិតទៅមនុស្សវ័យណាក៏ជាហានិភ័យទទួលរងការភ្លេចច្រើនជារៀងរាល់ថ្ងៃផងដែរ ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់នូវការបំពេញសកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេ ដូចជា ការធ្វើការ ជំនួញ ការនិយាយស្តី ការចងចាំ ការទំនាក់ទំនង និងពេលវេលាជាច្រើនទៀតផងដែរ។ខាងក្រោមនេះជាតិចនិកខ្លះៗដើម្បីជួយបង្កើនការចងចាំរបស់អ្នកអោយប្រសើរឡើង1.ធ្វើលំហាត់ប្រាណរាងកាយជាប្រចាំ យ៉ាងហោចណាស់ដើរឱ្យបាន ២០-30 នាទីក្នុង១ថ្ងៃ2.ទម្លាប់ឱ្យខួរក្បាលមានសកម្មភាព ដូចជាលេងល្បែងល្បងប្រាជ្ញាជាដើម3.បង្កើនទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអ្នកជុំវិញខ្លួន4.រៀបចំកាលវិភាគនូវអ្វីដែលត្រូវធ្វើប្រចាំថ្ងៃ ដើម្បីសម្រាលការប្រើប្រាស់ខួរក្បាល5.គេងឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ សម្រាប់មនុស្សវ័យជំទង់ត្រូវការការគេងពី៧ទៅ៩ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ6.ទទួលទានអាហារដែលមានសារធាតុចិញ្ចឹមគ្រប់គ្រាន់ដូចជា បន្លែ ផ្លែឈើ និងគ្រាប់ធញ្ញជាតិ។ ជ្រើសរើសប្រភពប្រូតេអ៊ីនដែលមានជាតិខ្លាញ់ទាប ដូចជាត្រី សណ្តែក និងជៀសវាងការពិសាសុរាច្រើន7.បន្ថែមនូវវីតាមីនឬអាហារបំប៉នជំនួយការចងចាំ ប៉ុន្តែសូមពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬអ្នកជំនាញមុនការប្រើប្រាស់វីតាមីន ឬថ្នាំផ្សេងៗ។ ឯកសារយោង៖ Mayo Clinic
អ្នកដែលអស់កម្លាំងល្ហិតល្ហៃជាប្រចាំអាចកំពុងកើតជំងឺ Burnout នេះ
Burnout ឬជាចង្កោមរោគសញ្ញាហត់នឿយដែលមានឥទ្ធិពលលើផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្តដែលត្រូវបានអង្គការសុខភាពពិភពលោក WHO ទទួលស្គាល់ថាជាជំងឺក្នុងប៉ុន្មានខែមុននេះផងដែរ។ ជំងឺ Burnout ជាបញ្ហាផ្លូវចិត្តដែលងាយប៉ះពាល់ជាងគេចំពោះអ្នកដែលធ្វើការងារច្រើនលើសពីកម្រិតកម្លាំងកាយ និងកម្លាំងបញ្ញារបស់គាត់ដូចជា មន្ត្រីរាជការ ការងារដែលបង្កឲ្យមានស្ត្រេស និងមិនមានជំនួយពីអ្នកផ្សេងជាដើម។ ជំងឺមិនទាន់ស្រាវជ្រាវពីការបណ្តាលឲ្យកើតមានបានច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ តែគេអាចសន្និដ្ឋានបានថា វាកើតឡើងដោយសារតែស្ត្រេសក្នុងរយៈពេលយូរ និងមានសម្ពាធផ្នែកការងារច្រើនហួសកម្រិត។ ជំងឺនេះជាប្រភេទជំងឺថ្មីដែលលាក់ខ្លួនជាមួយជំងឺផ្សេងទៀតដូចជា ជំងឺថប់បារម្ភ ជំងឺបាក់ទឹកចិត្តជាដើម។ Burnout ត្រូវបានបែងចែកជា ៣ ធំៗ គឺ៖1. ការងារ ឬទំនួលខុសត្រូវច្រើនពេក2. ការងារដែលមិនមានការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពរបស់អ្នក (Under-challenged Job)3. ការបរាជ័យនៅក្នុងការងាររោគសញ្ញាមួយចំនួនរបស់ជំងឺនេះដែលអ្នកអាចកំណត់ខ្លួនឯងបានមានដូចជា៖1. អស់កម្លាំងល្ហិតល្ហៃ ឡើងសម្ពាធឈាម ចុករោយសាច់ដុំ និងកញ្ចឹងក2....
វីរុសកូវីដ១៩បម្លែងខ្លួនទៅជា B.1.617 កាចសហាវជាងមុនរាប់រយដង
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានឱ្យដឹងនៅថា វីរុសបម្លែងថ្មីមានប្រភពនៅឥណ្ឌា ឥឡូវត្រូវ បានរកឃើញថា ឆ្លងរាលដាលដល់ ១៧ប្រទេសហើយ។នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយ Channelnewsasia កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ ។ មេរោគកូរ៉ូណាវីរុសថ្មី ទម្រង់បំប្លែងខ្លួន B.1.617 ឬដែលគេហៅជាទូទៅថា កូវីដ១៩ទម្រង់បំប្លែងខ្លួនមានប្រភពមកពីឥណ្ឌា ត្រូវបានអ្នកជំនាញរកឃើញ មាននៅក្នុងគម្រូហ្សេណូមចំនួន ១២០០បំណែក នៅតាមប្រទេសចំនួនយ៉ាងហោច១៧ប្រទេស។ នៅក្នុងការប្រកាស របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក នៅយប់ថ្ងៃអង្គារ ឈានចូលថ្ងៃពុធ គឺភាគច្រើននៃ កូវីដ១៩ទម្រង់ បំប្លែងខ្លួនថ្មីនេះ មានវត្តមាននៅឥណ្ឌា ជាទីដែលវាបានលេចរូបរាងឡើងមុនដំបូងបង្អស់។ មួយចំនួនធំទៀត គឺមាននៅសិង្ហបុរី...
ពេលវេលាដែលស្ត្រី ចង់រួមមេត្រីបំផុតដែលអ្នកមិនធ្លាប់បានដឹង !
អារម្មណ៍ផ្លូវភេទបុរស និងស្ត្រីជារឿងធម្មជាតិ តែខុសត្រង់ថាស្ត្រីពុំបានបង្ហាញសកម្មភាពឲ្យដឹងដូចបុរសនោះទេ បើទោះបីស្ត្រី មិនស្តែងឱ្យឃើញពីតម្រូវការផ្នែកផ្លូវភេទច្បាស់ដូច បុរសក្តី ប៉ុន្តែពេលខ្លះអារម្មណ៍សិច របស់ស្ត្រី កើនខ្លាំងជាងបុរសទៅទៀត។ ជាពិសេសនៅក្នុង អំឡុងពេលមួយចំនួនដែលមាននៅ ខាងក្រោមនេះតែម្ដង ដែលភាគគេបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ស្ត្រីតែងកើតមានអារម្មណ៍ចង់រួមរ័ក។ក្នុងពេលជ្រុះអូវ៉ុលការជ្រុះអូវ៉ុលគឺជាពេលវេលាដ៏ល្អបំផុតក្នុងការរួមមេត្រី ព្រោះតែពេលនេះមនុស្សស្រីមានអ៊័រម៉ូនច្រើនកំពុងតែប្រមូលផ្តុំគ្នាបញ្ចេញជាពិសេសអ៊័រម៉ូន អេស្ត្រូជែនតែម្តង ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះដែរ អ៊័រម៉ូនប្រូជេស្តេរ៉ូនក៏ឡើងខ្ពស់ដែរ ។ ហេតុដូច្នេះហើយអារម្មណ៍មនុស្សស្រីនឹងពុះកញ្ជ្រោលកាន់តែខ្លាំងក្នុងពេលនេះឯង ។ ក្រៅពីនេះស្ត្រីក៏ត្រូវបានបញ្ចេញនូវសារធាតុជាច្រើនពីក្នុងខ្លួនផងដែរ ឬក្នុងពេលដែលនាងចាប់អារម្មណ៍លើបុរសណាម្នាក់ក្នុងពេលនេះ ។ ដូច្នេះវាអាចជាពេលវេលាដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់ការផ្តល់ម៉ាស្សាដល់នាងហើយ ។ក្នុងពេលមករដូវអ្នកប្រហែលជាយល់ថាវាគឺជារឿងចម្លែកណាស់ហើយ ប៉ុន្តែនេះគឺជាអាថ៌កំបាំងតិចតួចមួយសម្រាប់ពេលវេលាប្រចាំខែរបស់មនុស្សស្រី ហើយក៏ជាពេលវេលាដែលនាងមានចំណង់ផ្លូវភេទខ្លាំងដែរ ។ នេះដោយសារតែអ៊័រម៉ូនជាច្រើនដែលចូលរួមឲ្យមានដំណើរការមករដូវនេះធ្វើឲ្យនាងមានភាពស្រើបស្រាលខ្លាំងបំផុតតែម្តង ។ ជាមួយគ្នានេះដែរបើសិនជាអ្នករួមភេទជាមួយមនុស្សស្រីក្នុងពេលនាងមករដូវបែបនេះ គឺមិនអាចមានផ្ទៃពោះបានឡើយ...
ក្រសួងសុខាភិបាលរកឃើញ អ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ ថ្មីម្នាក់
ក្រសួងសុខាភិបាល នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១នេះ បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន បញ្ជាក់ពីការរកឃើញអ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ ថ្មីម្នាក់ ខណៈអ្នកជាសះស្បើយមិនមាននោះទេ។អ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ថ្មីនេះ គឺជាស្ត្រីជនជាតិចិន អាយុ ២៥ឆ្នាំ មានអាសយដ្ឋានស្នាក់នៅសណ្ឋាគារមួយ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ជាអ្នកធ្វើ ដំណើរមកពីប្រទេសអារ៉ាប់ បន្តជើងហោះហើរនៅប្រទេសសិង្ហបុរី មកដល់កម្ពុជានៅថ្ងៃទី១៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១។លទ្ធផលធ្វើតេស្តវត្ថុសំណាករបស់ស្ត្រីរូបនេះ ផ្តល់ដោយវិទ្យាស្ថានជាតិសុខភាពសាធារណៈ នៃក្រសួងសុខាភិបាល គឺវិជ្ជមានវីរុសកូដ-១៩ ហើយបច្ចុប្បន្នអ្នកជំងឺត្រូវបានដាក់ឱ្យសម្រាកព្យាបាលនៅ មជ្ឈមណ្ឌលជាតិកម្ចាត់រោគរបេង និងហង់សិន រាជធានីភ្នំពេញ។គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៩កុម្ភៈ កម្ពុជារកឃើញ អ្នកឆ្លងកូវីដ-១៩ ចំនួន៤៨៤នាក់។ ក្នុងនោះ មាន៤៧០នាក់ បានជាសះស្បើយ និង១៤នាក់ទៀត...
ក្រសួងសុខាភិបាល អ្នកធ្លាប់ចូលទៅហាងការហ្វេ មួយនៅខណ្ឌសែនសុខ ត្រូវមកធ្វើតេសបន្ទាន់
ក្រសួងសុខាភិបាល បានអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្លាប់បានចូលទៅហាងកាហ្វេ Hidden Coffee នៅផ្លូវ ២០០២ សង្កាត់ទឹកថ្លា ខណ្ឌសែនសុខ វេលាម៉ោង ៣:៣០នាទី ដល់ម៉ោង ៤:០០នាទីរសៀលថ្ងៃទី៤ធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ ទៅធ្វើតេស្តនៅវិទ្យាស្ថានជាតិសុខភាពសាធារណៈ និងធ្វើចត្តាឡីស័កនៅតាមផ្ទះរបស់ខ្លួនឱ្យបានគ្រប់ចំនួន១៤ថ្ងៃ។ការអំពាវនាវរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានបុរសជាអ្នកជំងឺកូវីដ១៩ ម្នាក់ (មុនពេលរកឃើញថាមានជំងឺកូវីដ១៩) ធ្លាប់បានទៅអង្គុយពិសារកាហ្វេនៅហាង Hidden Coffee នេះ។សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទាក់ទងមកទូរស័ព្ទទាន់ហេតុការណ៍ របស់ក្រសួងសុខាភិបាល លេខ ១១៥ ដោយឥតគិតថ្លៃ ឬទំនាក់ទំនងក្រសួងសុខាភិបាល តាមលេខទូរស័ព្ទ៖ ០១២ ៨២៥ ៤២៤ ឬ ០១២...
វិធីសង្គ្រោះបន្ទាន់ ពេលពស់ចឹក?
ពស់ចឹកនៅតែជាគ្រោះថ្នាក់មួយដែលគេជួបប្រទះជារឿយៗ ជាពិសេសនៅតំបន់ស្រែចម្ការខ្មែរយើងនិងជាពិសេសនៅពេល មានគ្រោះទឹកជំនន់ជនលិច។ ថ្វីបើដំបូងឡើយស្នាមខាំជារបួសតូចបន្តិចបន្តួច តែក្នុងករណីខ្លះវាអាចបណ្តាលជាជំងឺធ្ងន់ធ្ងរ ភ្លាមៗ និងអាចបណ្តាលឲ្យស្លាប់ផងក៏មាន។ ក) ប្រភេទពស់ពិស៖ក្នុងចំណោមពស់ប្រមាណជិត ៦០ប្រភេទ ដែលគេស្គាល់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្រុមអ្នកជំនាញខាងសត្វពស់បានសំគាល់ឃើញថា មានពស់ពិស១២ ប្រភេទ ជាមូលហេតុបង្ករឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់មនុស្ស។ក្នុងនោះពស់៦ ប្រភេទដែលបង្ករគ្រោះថ្នាក់ញឹកញាប់ដោយសារវារស់នៅជិតៗភូមិដ្ឋានយើងមានៈ- ពស់វែកក្របី- ពស់វែកដំបូក- ពស់ហនុមាន- ពស់ក្រាយឬថ្នាំងអំពៅសខ្មៅ- ពស់បៃតង ២ប្រភេទទៀតមាន ៥ ប្រភេទទៀតវាច្រើនរស់នៅក្នុងព្រៃឆ្ងាយពីភូមិៈ- ពស់វែករនៀម - ពស់ពព្លាក់ - ពស់ស្រកាចាស- ពស់ក្រាយ លឿងខ្មៅ - ពស់ក្រាយក្បាលក្រហមពស់ទី១២ គឺពស់សមុទ្រ...